Pages

Sunday, August 4, 2013

Qaamuuska- Argagaxid-Asal

Argagaxid (da)  Cabsi wayn oo kado ah
Qabasho,naxdin la gariirid.
Argagaxiso :(da) Dad ama urur,aragagixin ku noonta danhood,siiba kuwa siyaasadeed,---2-wax lala argagaxo oo dhan.

Argeeg(-ga) Geed,diirka xididdiisa weel
(Haamo, dhiilo, ubbooyin, kd) laga tosho.
Ari(-ga)  wadajirka idaha iyo ariga
Arijir (ka) qof ama dad ari ilaaliya
Arji(-ga) waxwaydiisad qoran.
Arkaan(-ta) keli:rukun) rukniyo badan,tiirar
Arkid (-da) idhaha ku duwid oo ku garasho,dhugasho,fiirin.
Arlo(-da) Dal,dhul,ardi,duni.
Armaa(arm) ma laga yabaa in(armaa roob da’aa)bilaa,saa.sow.
Armaajo (da) Gurgur badanaa qori ah oo qaabab badan loo yeelo, oo dharka iyo waxyaalo kaleba lagu gurto (ama (armaadyo)
Aroor-1- (ka) a biyo doonasho,
(Xoolo. kd) b-hoos aadid, degitaan, jeexniin, daliig qodan, 2-
(-ta) kolka waagu beryo,waabberi,arooryo.
Aroorid (-da) 1 biyo doonid, 2.hoos u dhigid, wadid.
Aroorin (-ta) 1-biyo la doonid, ceel u kaxayn, 2.Hoos u dhigid, u dejin, ku fogayn, 3.Qof horda riyo wax ku tusid.
Arooryo (-da) kolka waagu beryo: waaberi, (ama (aroor)
Aroos (-ka) guur cusub iyo cayaaraha iyo dheelaaska loo sameeyo,guur.
Aroosid: Aroos gelid, guursasho.
Arrad (ka) Dhar la qaato la’aan, qaawanan ku dhawaad.
Arradan- arrad hayo,dharkii hore ka dhammaaday ama calallo ka noqday.
Arradbax (-a) Arrad ka bax, dhar helid, arratir.

Arradbixid (da) Arrad ka bixid, arratirasho.

Arradbixin (-ta) Dhar arratir ah siin.arrad ka bixin, arratirid.
Arradid(-da) Dhar la qaato waayid.
Arrafo(-da) Bilaha muslimka oo dayaxa tasn ugu danbaysa oo xajka la guto.(carrafo)
Arratirasho(-da) dhar lagu arradbaxo qaadasho.
Arimin (-ta) talo keenid, gudoomin, talin, maarayn.
Arrimiso (-da) qofka (dheddig) arimiya, talada haysa, taliso, maarayso.
Arrimiye (-ha) qofka (lab) arrimiya, talada haya, taliye, maareeye.
Arrin (-ka.ta) talo, hadal iyo in wax laga qabto u baahan, xaal, talo.xaajo.
Arrinsasho(-da) Arrin isula imaansho,wada tashad.
Arwaax (-a) 1 farax,riyaaq, 2.ruux
Arwaaxid (-da) farxid,riyaaqid.
Arxaan (-ka) Lafdhabar,xiriir.
Arxamid (-da) jimic u gelid, u turid, u naxaariisasho.
Arxan (-ka) naxariis, raxmad, turaal, jimic.
Asaag (-ga) la mid, la fil.la fac. Eyni laag.
Asaas (-ka) Bilawga waxa la samaynayo ama dhisayo, sal, saldhig, bilaw, ama (asaas)
Asaasid (-ha) asaas u yeelid, bilaabid ama (asaasid)
Asaaye (-ha) waxyeello hore oo la isgaarsiiyey, godob, eed, gashi ama
(asaayo)
Asal(-ka) 1. ka soo jeedkii hore sal,jirrid, 2.waxyeelo laysku daray oo wax lagu midabeeyo,renji,carar.




Friday, August 2, 2013

Addimid-Afuufan

Addimid (da) Aadaanka Salaada ku dhawaaqid.
Addimid(da) Aadaanka Salaada ku dhawaaqid.
Addin (ka)lugaha iyo jeenyaha iyo gacmaha midkood,2.Ereyo yar oo lagu dheraysto oo dadka tukashada loogu yeeero (ama aandaan)
Addoon: (ka,ta) qof la leeyahay,bide,biddad.
Addoonimo(da) Addoon ahaasho.
Addoonsasho(da) Addoon ka dhigasho.
Addoonsi(ga)Addonsad.
Adduun(ka) Dhulka iyo waxa dagan,ifka lagu nool yahay,duni.
2.Maal,xoolo,hanti,Adduuniyo
Adduunyo(da)duni,Maal,xoolo,hanti.
Adeeg (ga)hawl,qabad.
Adeegsasho(da)how qabsasho,isu adeegid.
Adeege(ha)Hawl qabte,xoojiye,midiidin.
Adeegid(da) how cid u qabasho,
Adeegsasho(da)hawl cid ku qabsasho.
Adeer(ka) Aabahaa walaalkiis.
Adeeryo(da) goodirka dhedig.
Adi(ga)Adiga,aad,ku,kuu,
Qof lala hadlayo, ama wax loo qora hayo magacuyaalkiis.
Adiga(adi,aad,kuu,)qofka lala hadlayo, ama wax loo qora hayo magacuyaalkiisa.
Adkaan(ta)jileecdaro,qalafsanaan,
kakanaan.
Adkaansho:(ha) Adayg noqosho.
2,xoog,badnaansho,libaysaho,
quulaysasho.
Adkayn(ta) hawl,ka dhigid.
Adkaysasho(da) hawl dhib ah,xanuun adkaysi u lahaansho,dhabar adkaansho,duqaadasho.
Adkaysi:( ga)hawl dhibaato,xanuun,dhabar adayg u lahaansho.
Dulqaad.
Adooga(addog) adoogaa,-giis,geed,kd) Aabe.

Adyad  (da) gardaro,maag.
Af:  (ka)Xubinta nafleydu cunnada  ku cunto oo bushimaha iyo carrabka iyo ilkuhu ku yalliin.2,Ereyada iyo ulajoodooyinkooda,hadal dhan oo tol isku afgarto,
3.Dhinaca birtu  wax ka goyso.
Afaaf (ka) Meel furan, (xero, derbi, aqal) oo la galo ama laga baxo, illin, kadin, irrid.
Afagaal(ka,sha)toddobad xidigood oo raqaha,waxay u dhaxaysaa nuguushicad iyo naafacade
Afar (ta)Tirada seddexda iyo shanta u dhaxayso.
Afargees(ka,ta)Muug fidsan oo leh
Afargees oo toosan iyo afar dhinac oo is wada dherer leg.
Afarran(ka) Seddex kale oo badanaa la dhalay  weheliso oo afar ku tahay.
Afarrey(da) Gabay yar,shanley.
2(.shax) afar iska soo horjeeda oo hogi u dhaxayso, oo ka samaysan labo jare oo taaga. (isku dhici kara)
Afarsuule(ha)muruq afar suul ama afar madax leh,siiba muruqa ku yaal bowdada dhinaceeda kore,oo kolka uu isku rooro lugtu kala baxdo oo fidsanto,
Afartamaadan:(ka) tirada heerka afartanka ku abbaaran 40da ama Afartamaad, 2-xilli-roob oo hada ama qora, hadal qurux badan oo dadka aad u saameeya.
Afti: (da) arin ama qaanuun in la oggolaado ama la diido darteed dadaweynaha ama tolka loo bandhigo.farriin.
Aftin:(ta) 1 kobta banka iyo dhirtu dhinaca isafa hayaan oo labada laga gaari karo,iran
2.meel dihin oo aan la daaqin.
Aftoolin(ta) meel halis ah oo aan gabaad lahayn,cabsi,dhawr,goldaloosho,
Ama afdoolin.

Afuufan: Neef la galiyay,nafaysan,la afuufay, la buufiyay.